Thuisraken in de digitale wereld
Inleiding
De digitale wereld is voor veel ouderen helaas een vreemde wereld die eerder angst oproept dan bewondering
Een wereld die eerder angst oproept
De digitale wereld is een wereld die voor veel ouderen eerder angst oproept dan bewondering. Natuurlijk, het is prachtig wat allemaal kan, maar toch overheerst angst. Angst omdat het woordgebruik van die wereld vreemd overkomt. Begrippen als account, authenticatie, vloggen, backspace-toets… het zijn allemaal begrippen die onbekend zijn. Die onbekendheid werkt drempels op. Bovendien hoort men dagelijks hoe mensen door gewiekste cybercriminelen (al weer zo’n nieuw woord) bestolen worden. We hebben er zelfs een afzonderlijke cursus voor gemaakt: digitale weerbaarheid.
Begrippen die van belang zijn
Om vertrouwd te raken met die digitale wereld moet men eerst een aantal begrippen kennen.
En dan gaat het ons niet alleen om wat het begrip letterlijk betekent, maar ook wat de context is, kortom waarom het begrip zo belangrijk kan zijn.
We hebben vervolgens alle begrippen geselecteerd en hebben die beschreven op de manier zoals hierboven is aangegeven. We hebben uiteindelijk besloten om die begrippen niet te clusteren omdat er teveel mogelijkheden tot clustering zijn. Daarom hebben we de begrippen in alfabetische volgorde geplaatst. Zo kun je later eenvoudig nog eens een begrip opzoeken als je niet meer weet wat de betekenis is.
Door de computer is ons taalgebruik veranderd
Er is nog een punt waar we hier op willen wijzen. Door de komst van de computers en internet is ook ons taalgebruik veranderd. Tegenwoordig spreken we van games in plaats van spelletjes. Als je nu contact met iemand hebt, ben je “connected”. Even kletsen via een scherm door teksten in te typen heet chatten en het scherm zelf wordt nu display genoemd. De telefoon is nu een smartphone en kijken naar een uitzending op je smartphone gaat niet meer “zoals het vroeger ging” maar het wordt gestreamd. De programmaatjes (alweer een moeilijk woord) op de smartphone heten apps. Allemaal uitdrukkingen waar de senior aan moet wennen. Hiernaast zie je een plaatje waarin je zowel het woord chat van “chatten” (met elkaar praten door teksten in te typen) als het woord app in aantreft (app van het Engelse woord application dat toepassing betekent).
Een speciaal leer-woordenboek
Om met de digitale wereld kennis te maken, hebben we een speciaal leer-woordenboek ontwikkeld. Het bestaat uit een gering aantal pagina’s. Het doornemen van die pagina’s kost nog geen uur en we beloven dat je na het doornemen ervan, je je een stuk gemakkelijker voelt in die digitale wereld. Maar er is nog een belangrijk feit dat ons leer-woordenboek speciaal maakt. Bij heel veel onderwerpen geven we niet alleen een omschrijving van het begrip, nee we gebruiken het begrip ook om meer over de betekenis of nog beter, over de context te vertellen. Neem het begrip “software”. De eenvoudige beschrijving is: alles wat bij een computer/tablet/smartphone te maken heeft met de programma’s. En om het woord programma nog te verduidelijken, voegen we er aan toe. Programma’s zijn bijvoorbeeld ontwikkeld om teksten te verwerken of berekeningen uit te voeren. Daar zouden we het bij kunnen laten, maar dat doen we niet. We geven ook wat belangrijke programma’s zijn en hoe je die kunt gebruiken. Dat doen we door vooral van YouTube gebruik te maken. Hieronder zullen we dit verder verduidelijken, zodat je direct begrijpt waar het om gaat.
YouTube en internet
Om YouTube te begrijpen, zul je eerst het begrip internet moeten begrijpen. Internet is een voorziening waarmee je informatie op je computer/tablet/smartphone kunt opvragen. Kranten tonen bijvoorbeeld hun zogenaamde digitale versie op internet en die kun je dan via jouw computer.tablet/smartphone uitlezen. Je moet op een bepaalde zeer eenvoudige manier aangeven welk informatiekanaal je wilt gebruiken. Voor het informatiekanaal YouTube is meestal al op je smartphone een knop (een plaatje) op het scherm zichtbaar. Daar moet je op tikken (we spreken vaak van “klikken”) om dat kanaal te activeren. Vervolgens kun het zogenaamde zoekscherm van YouTube gebruiken om video’s over bepaalde onderwerpen terug te vinden. YouTube heeft “altijd wel een video over een bepaald onderwerp” en dat maakt dit kanaal zo bijzonder.
Nog een laatste didactische aanwijzing
Je kunt uit het voorafgaande opmerken dat je dit leer-woordenboek op twee manieren kunt gebruiken:
1. als naslag als je niet weet wat een bepaald begrip betekent;
2. als cursus om meer in die digitale wereld thuis te raken.
We vinden de laatste optie de belangrijkste.
Duur
Meestal geven we bij een cursus een duur aan. In dit geval is dat vrij zinloos omdat bij sommige onderwerpen video’s van meer dan een uur worden aangeboden. Ben je in zo’n onderwerp geïnteresseerd dan zal je zeker naar zo’n video kijken. Maar het kan natuurlijk heel goed zijn dat je nu juist in dat onderwerp totaal niet geïnteresseerd bent. Ga je niet dieper op een onderwerp in en wil je de belangrijkste onderwerpen doorlezen, dan ben je binnen een uur klaar.
