Steunkousen

Wat zijn steunkousen?

Steunkousen zijn speciale kousen welke u steun (ondersteuning) bieden aan uw benen. Steunkousen worden ook wel elastische kousen of compressiekousen genoemd. Een elastische kous oefent druk uit op uw been, en zorgt voor de meeste druk rond het gebied van uw enkels en verminderd in druk naar boven toe. Hierdoor wordt uw bloedsomloop deels geholpen, aangezien uw bloed “naar boven wordt geduwd”. Doordat het bloed naar boven wordt geforceerd, richting uw hart, neemt de druk in uw been, of benen af. Vocht wat in uw benen kan ophopen wordt eveneens door middel van steunkousen afgevoerd waardoor vochtophopingen en zwellingen in uw benen af kunnen nemen.

Drukklasse steunkousen

Een gradatie voor steunkousen wordt aangeduid als drukklasse. Er bestaan 4 soorten drukklassen namelijk drukklasse 1 t/m 4. Onder drukklasse 1 vallen steunkousen welke steun geven bij lichte klachten en worden ook wel preventieve steunkousen of reiskousen genoemd. Denk hierbij aan pijnlijke benen bij lang staan, lang zitten, zwangerschapsklachten of tijdens het reizen. Steunkousen van drukklasse 1 zijn vrijwel overal te koop en worden niet vergoed door de zorgverzekeraar.

Steunkousen in de drukklasse 2 t/m 4 worden wel vergoed en hebben een betere therapeutische werking. Hoe hoger de drukklasse, hoe meer druk ze geven. Steunkousen in deze drukklassen worden ook wel TEK, ofwel therapeutisch elastische kousen genoemd.

Soorten steunkousen

Steunkousen bestaan uit verschillende soorten, maten en modellen. Een moderne steunkous is tegenwoordig vrijwel niet meer te onderscheiden van normale kousen. Hiermee kunt u bijna onopvallend gebruik maken van een steunkous. Steunkousen zijn grofweg te onderscheiden uit de volgende soorten;

Therapeutisch elastische kousen (TEK)
Kniekousen
Dijbeenkousen
Steunpanty / zwangerschapspanty
Therapeutisch elastische kousen

Therapeutisch elastische kousen

worden vaak afgekort als TEK. Deze therapeutische kousen vallen in de categorie drukklas 2 t/m 4. Zoals de naam al doet vermoeden hebben deze kousen een therapeutische werking. Kousen met een therapeutische werking worden vaak voorgeschreven en aangemeten, aangezien een verkeerde kous niet de juiste werking op het been heeft. TEK kousen kunnen zowel uitgevoerd zijn als armkousen of als beenkousen en geven meer druk dan kousen uit drukklasse 1.

Therapeutische kousen worden veelal gebruik om oedeem (ophoping van vocht) tegen te gaan. Oedeem kan vele oorzaken hebben zoals wanneer de aderen in uw benen het bloed niet goed af kunnen voeren naar uw hart. Hierdoor kan er vocht ontstaan, in bijvoorbeeld uw benen of enkels. Met de juiste therapeutische kous kan dit probleem deels of compleet worden verholpen.

Kniekousen

Kniekousen zijn steunkousen tot de hoogte van uw knie. Steunkousen voor uw knie zijn verkrijgbaar voor zowel mannen als vrouwen en bieden steun voor vermoeide en zware benen ter preventie van spataderen. Kniekousen welke “te lang” zijn mogen nooit worden omgeslagen. Wanneer kniekousen worden omgeslagen, wordt de druk bij uw knie te hoog en kan dit stuwing veroorzaken. Hiermee wordt uw been lichtelijk afgekneld en kan het bloed moeilijk omhoog, wat de hele werking van een steunkous teniet doet.

Dijbeenkousen

Dijbeenkousen zijn steunkousen tot aan de lies. Deze speciale kousen worden veelal gedragen om spataderen te helpen voorkomen en “onzichtbaar” te maken. Dijbeen steunkousen zijn veelal ondoorzichtig en kunnen helpen uw benen te camoufleren.

Waar zijn steunkousen voor?

Steunkousen zijn speciaal ontworpen kousen die worden gedragen om klachten te verminderen. Denk hierbij aan spataderen, trombose of vocht in uw benen. Zelfs voor zwangere vrouwen wordt soms aangeraden om elastische steunkousen te dragen om spatadervorming en vocht in de benen te voorkomen.  Heeft u moeite met het aantrekken van steunkousen? Met speciale aantrekhulpmiddelen kunt u zelfstandig steunkousen aantrekken. Dit is handig wanneer bukken moeite kost of als u niet genoeg kracht in uw handen of armen heeft.  Sommige aantrekhulpmiddelen voor steunkousen kunt u ook gebruiken om kousen, sokken of panty’s aan te trekken.

Hoe werken steunkousen?

Vocht in de bloedvaten kan soms om verschillende redenen de neiging hebben om uit de bloedvaten te komen, en op te hopen in het bindweefsel van het been. Het vocht gaat terug in het vaatsysteem wanneer u voor een langere tijd gaat liggen, hierdoor neemt de druk in uw benen weer af. Door middel van het dragen van een elastische steunkous wordt er druk uitgeoefend op de bindweefsels waardoor het vocht niet de kans krijgt om uit de bloedvaten te komen, waardoor het been slank blijft.

Spataderen helpen verminderen

Wanneer de klepjes in uw aderen stuk zijn ontstaan spataderen. Deze klepjes zouden moeten voorkomen dat het bloed door middel van de zwaartekracht terug in uw benen zakt. Wanneer dit over een lang stuk van uw been gaat kunnen er vermoeidheidsverschijnselen ontstaan wat weer resulteert in vocht in uw benen.

Door elastische steunkousen te dragen ontstaat er een tegendruk waardoor het bloed door de aders weer makkelijker naar het hart wordt teruggevoerd. Doordat deze kousen druk uitvoeren wordt ook voorkomen dat er vocht uit de aders komt. Doordat er verminderde druk op de aders komt neemt uiteindelijk ook weer de vermoeidheid af wat veel voorkomt bij spataderproblemen.

Trombose behandelen

Voor de behandeling van een trombosebeen is het dragen van een elastische steunkous een belangrijk onderdeel voor de behandeling. Bij trombose is een deel van de hoofdader afgesloten door een stolling in het bloed. Hierdoor wordt uw been rood en gezwollen. Het bloed gaat namelijk wel via de slagader het been in, maar kan door de stolling niet meer goed uit. Zwelling kan worden tegengegaan door druk van buitenaf. Dit kan door middel van zwachtel therapie en later door het dragen van een elastische steunkous. Gelukkig zijn er veel oppervlakkige aders die via omwegen het bloed alsnog kunnen afvoeren. Het dragen van een elastische steunkous ondersteunt die proces.

Aan- en uittrekken van steunkousen

Het belang van het dragen van steunkousen is inmiddels aangegeven. Het aan- en uittrekken ervan vormt bij velen nog een probleem. Met name bij de vlakbrijkousen met een hoge drukklasse zijn voor velen ontzettend moeilijk om aan of uit te trekken. Toch zijn er een aantal hulpmiddelen die u hierbij kunnen ondersteunen. In veel gevallen wordt de hulp van thuishulp ingeroepen om deze opgave voor u over te nemen.

Hoe trek ik mijn steunkousen aan en uit?

Wanneer u uw nieuwe steunkousen heeft, laat uw consulent u vaak zien hoe u ze gemakkelijk aan- en uittrekt. Hieronder leest u hoe u uw steunkous aan- en uittrekt. Als u deze stappen volgt, geeft de kous de juiste steun en blijft het materiaal het langst mooi.

Aan- en uittrekken van steunkousen

Oefening baart kunst, zoals met meerdere nieuwe dingen, en u zult zien dat u na een paar keer oefenen precies weet hoe u uw kousen aan of uittrekt. U trekt uw therapeutisch elastische kousen of steunkousen uiteraard aan met uw handen, indien dit voor u mogelijk is. Gaat dit moeizaam, bijvoorbeeld doordat u minder kracht in uw handen heeft, zoals bij reuma, ouderdom of door rugklachten? Dan kunt u eens kijken naar verschillende aan- en uitrekhulpmiddelen waarmee u uw TEK (Therapeutisch Elastische Kousen) of steunkousen eenvoudiger aan- en uit kunt trekken.

Standaard ontvangt u meestal een zijden glijsok bij therapeutisch elastische kousen met een open teen. Deze zijn er in diverse soorten, uiteraard ontvangt u het model dat bij uw type kous hoort.

Wanneer u gebruik wilt maken van hulpmiddelen die het aantrekken of uittrekken van uw steunkousen eenvoudig wilt maken dan zijn die zijn onder te verdelen in twee categorieën:

  • Weerstandverlagend, bijvoorbeeld glijzakken of de Doff ’n Donner
  • Armverlengend, bijvoorbeeld een Steve Plus of een Handyoff.

Aantrekken van steunkousen

  1. Zorg er allereerst voor dat uw been of arm goed droog is. Een kous aantrekken na het douchen is over het algemeen het lastigste vanwege de vochtige huid.
  2. Draai uw kous binnenste buiten tot aan de hiel. Dit doet u door uw hand vanaf het boord in de kous te doen en neem de hak tussen uw duim en wijsvinger. Keer uw kous tot aan uw voet binnenste buiten. De schacht is nu omgekeerd en het voetgedeelte blijft hiermee binnen in de kous.
  3. Schuif het zijden voetje over uw voet.
  4. Trek de opening met beide handen uit elkaar en trek het voetgedeelte over uw voet, tot aan de wreef. Let op: Plaats uw hiel op de juiste plek in de steunkousen. De hiel is duidelijk zichtbaar in uw kous.
  5. Schuif het beengedeelte gelijkmatig omhoog. Let erop dat u de kous niet draait, aan de randen trekt of teveel in lengte uitrekt. De makkelijkste manier om de kous naar boven te trekken is om het boord om te vouwen en stukje voor stukje aan het dubbelgevouwen boord te trekken.
  6. Verdeel de kous gelijkmatig met 2 handen over uw been, Wanneer u hierbij aantrekhandschoenen gebruikt heeft u meer grip. Zorg er altijd voor dat uw kous zonder plooien of rimpels om uw been zit.

Uittrekken van steunkousen

  1. Pak uw kous bij de boord.
  2. Trek deze naar beneden, tot over de voet.
  3. Plaats uw duim tussen de kous en uw hiel en ‘wip’ hem eenvoudig over uw voet.

Instructiefilm: Steunkousen aantrekken

Wat moet u vooral niet doen?

  • Uw steunkousen staand aantrekken

Neem voor het aantrekken of uittrekken van uw kousen altijd voldoende tijd en rust. Probeer hiervoor comfortabel op uw bedrand of stoel te gaan zitten. Bij het staand aantrekken van steunkousen neemt de kans op vallen sterk toe, ongeacht of u stabiel genoeg bent. Door de sterkte van de steunkousen moet u vaker meer kracht gebruiken dan dat u gewend bent bij het aantrekken van normale sokken of kousen. U kunt de kousen het beste direct ’s ochtends na het wakker worden vanuit uw bed aantrekken. Dan zijn uw benen nog slank en gaat de kous gemakkelijker aan. Wel is het belangrijk om het lopen zonder kousen tot een minimum te houden, anders hoopt het vocht op en past de kous minder goed.

  • Steunkousen direct na het douchen aantrekken

Een douche in de ochtend is verfrissend en biedt een goede start van uw dag. Toch is het beter om ’s avonds te douchen wanneer u gebruik maakt van steunkousen. Wanneer u uw kousen aan wilt doen dan moet u zo min mogelijk bewegen voordat u uw kousen aantrekt en ook zijn uw benen vaak nog klam na een douche waardoor de kousen er niet makkelijk overheen glijden. Wanneer u toch ’s ochtends wil douchen, leg dan na het douchen uw been, in een droge kamer, enige tijd omhoog. Hiermee kan uw been goed drogen en trekt het vocht weer uit uw been.

  • Trekken aan uw steunkous

Het aantrekken van een kous kan, vooral in het begin, bijzonder frustrerend zijn. Probeer ten alle tijden rustig te blijven en vermijd dat u onnodig aan de kousen gaat trekken. Hierdoor verliest de kous zijn elasticiteit eerder, waardoor u eerder nieuwe kousen moet aanschaffen, wat vaak niet nodig hoeft te zijn. Met een goede behandeling van de kous kan een kwalitatieve steunkous tot wel 9 maanden meegaan, zonder enig kwaliteitsverlies van de steunkous. Wanneer u langer met uw steunkous wilt doen dan raden wij het gebruik van rubberen handschoenen aan. U kunt hiervoor de rubberen Venotrain handschoenen of de Sigvaris rubberen handschoenen met noppen voor gebruiken. Deze zorgen voor een goede grip op de kous waardoor u deze geleidelijk omhoog kan wrijven zonder het elastiek te beschadigen. Uiteraard kunt u ook gebruik maken van een paar stevige tuinhandschoenen, mits ze u voldoende grip geven.

  • Niet de juiste maat nemen

Hoewel de meest effectieve steunkousen alleen verkrijgbaar zijn via uw dokter of andere specialisten, zijn steunkousen ook beschikbaar bij de meeste bekendere drogisterijen. In het geval dat u zelf een paar steunkousen gaat kopen, is het belangrijk om te weten welke maat, lengte, en drukklasse het beste passen bij uw situatie. Uiteraard kunt u niet zomaar een passend model kiezen, steunkousen en tek kousen hebben immers een therapeutische werking Bij twijfel is het echter wel belangrijk om advies te vragen bij uw dokter of andere specialist.

  • Geen hulp accepteren

De grootste valkuil voor gebruikers van steunkousen is waarschijnlijk het nog niet accepteren van hulp. Steunkousen aantrekken gaat nou eenmaal niet altijd even gemakkelijk, vooral als u moeite heeft om te bukken. Hulp vragen kan hierbij juist een hele fijne oplossing zijn, een extra paar handen kan het proces enorm bevorderen.

Terug naar het overzicht