Persoonlijkheid
Les 1
Niet iedereen is gelijk
Persoonlijkheid
Iedereen is anders… gelukkig maar. Het zou anders maar een saaie boel worden. We reageren op verschillende wijzen, we kleden ons verschillend, we hebben verschillende ideeën. En de ene persoon heeft hele andere interesses dan de andere. Kortom, we verschillen allemaal.
Aan de andere kant zijn er ook overeenkomsten. En als het Nederlands elftal op de wereldkampioenschappen scoort, reageert bijna iedereen op gelijk wijze: we juichen en we kijken blij.
Een belangrijke vraag
De meest voor de hand liggende vraag is; in hoeverre verschillen we van elkaar? En nog belangrijker… hoe ben ik zelf? Dit soort vragen zijn voer voor psychologen. Er is inmiddels heel veel onderzoek naar het testen van persoonlijkheid gedaan en het meest opmerkelijke is, dat we de uitkomst langs 5 assen kunnen uitzetten. We zullen die assen nu in het kort doornemen:
as 1: openheid: hoe open ben je? Hoeveel interesses heb je in nieuwe opvattingen, kunst, enz. Die as loopt van 0 (totaal niet open) tot 5 (staat volledig open voor nieuwe ideeën.
as 2: gewetensvol dingen uitwerken: hoe consciëntieus ben je? Werk jij je zaken altijd zorgvuldig af? Of moet je bekennen dat je misschien wat slordig bent? Ook deze as loopt van 0 (extreem slordig) tot 5 (werkt altijd alles heel consciëntieus af).
as 3: extravert – introvert: de meesten van ons hoef je de begrippen extravert en introvert niet verder uit te leggen. Ook deze as loopt van 0 (volstrekt introvert) tot 5 (extreem extravert).
as 4: meegaandheid: vaak wordt hier het wat moeilijke woord altruïsme voor gebruikt. We bedoelen er zoiets mee als ‘hoe bekommer je om anderen?” De as loopt van 0 (je bent een volstrekte individualist) tot 5 (je offert je als het ware steeds voor anderen op).
as 5: natuurlijke reacties/negatieve gevoelens: het gaat er bij deze as om of je veel last hebt van negatieve gevoelens, je vaak bang bent, enz.
Hier een video die een introductie geeft.
Alhoewel de uitleg door een kinder- en jeugdpsycholoog wordt gegeven,
is het goed om te weten dat de uitslag van de test onafhankelijk van de leeftijd is.
Starten met de persoonlijkheidstest: wie ben ik?
Veel mensen zijn zeer geïnteresseerd in de test “Persoonlijkheid”. Begrijpelijk, want zijn we immers niet altijd op zoek naar “wie we eigenlijk zijn”?
De een heeft natuurlijk meer vertrouwen in het beeld waarvan hij/zij denkt dat het zo bij anderen overkomt.
Maar er zijn ook mensen die dat niet precies weten en die geïnteresseerd zijn in de uitkomst van zo’n persoonlijkheidstest.
Opgave
Schrijf eens op wat je van jouw persoonlijkheid denkt als je uitgaat van de 5 assen die we zojuist hebben besproken.
Dat is interessant omdat je na afloop van de test kunt zien hoe jouw bestaande inzicht afwijkt van wat de tekst uitwijst.
Er is geen goed of fout
We illustreren dit met een voorbeeld. In deze test komt bijvoorbeeld het onderwerp “meegaandheid” aan de orde. Iemand die op dat punt hoog scoort is erg sociaal, kan zichzelf wegcijferen en is niet egoïstisch. Wat is goed of fout? Natuurlijk zullen enkelen zeggen dat het goed is als iemand niet egoïstisch is en liefderijk voor anderen wil zorgen.
Maar de praktijk wijst uit dat een dergelijk karakter bijvoorbeeld niet past bij bepaalde functies en – gelukkig maar – dat er ook functies zijn waarbij dat kenmerk nu juist erg goed past. Bij iemand die moet saneren verwachten we niet dat hij gaat wankelen onder emotionele gevoelens terwijl bijvoorbeeld bij verplegend personeel verwacht mag worden dat het ‘willen verzorgen van anderen’ een wezenlijk element van het gedrag is.
Enkele belangrijke uitgangspunten
We hanteren de volgende uitgangspunten
1: Iedereen is uniek
Iedereen is uniek in de zin dat we unieke gedragskenmerken hebben. Dat is maar goed ook, anders zou het maar een saaie boel worden.
2: De manier waarop we reageren hangt voor een groot deel van onze persoonskenmerken af.
Die persoonskenmerken bepalen ook hoe we op bepaalde “signalen” reageren. Uiteraard zijn er meer factoren die bepalend zijn voor hoe we reageren. Zo kunnen externe factoren als werkdruk en onzekerheid een grote invloed hebben.
Op de afbeelding zien we de eerste onderzoekers van de persoonlijkheidstest: Katherine Briggs en Isabel Briggs-Myers.
